یک روزنامه لبنانی اعلام کرد که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی عجلهای برای خروج از جنگ یمن ندارد و او به هر قیمتی حاضر به خروج از این جنگ نیست. او همچنین بعد از گرفتار شدن در یک بن بست تمایلی به ماندن در این جنگ ندارد. تمایل وی به این پرونده ضعیف شده و نشانههای این امر به روشنی نمایان است؛ نشانههایی که سادهترین آنها به زمانی باز میگردد که او برادر تنیاش «خالد» را به عنوان مسئول این پرونده منصوب کرد.
او پس از آنکه اطمینان یافت پیروزی کامل دور از دسترس است، به پیدا کردن یک راه خروج سزاوارانه متوسل شد که بینتیجه به نظر نرسد و بر این موضوع اصرار نیز داشت. یک سال گذشته زمانی که «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا وارد کاخ سفید شد و مواضعی خصمانه در قبال این شاهزاده سعودی داشت و شعارهای گستردهای درباره تلاشهای جدی برای توقف جنگ اعلام میکرد، کلیه آنها امروز باید مورد بررسی دقیق قرار گیرند.
«به چند هفته پس از پیروزی جو بایدن به ویژه ماههای فوریه و مارس بازگردیم؛ در آن زمان پایتختهای کشورهای عربی حوزه خلیج شاهد یک اقدام مهم دیپلماتیک آمریکا در مورد پرونده یمن بودند. «تیموتی لندرکینگ» فرستاده ویژه در امور یمن، از عربستان سعودی و امارات دیدار کرد و در زمانی که آشتیهای کشورهای عربی حوزه خلیج فارس اوج گرفت، به عمان، کویت و اردن نیز سفر کرد.
الاخبار به یک سند محرمانه دست یافته که نشان میدهد لندرکینگ در این سفر چه چیزی را به برخی از مقامات خلیج فارس منتقل کرده است، سفری که اوج تماسهای اولیه دولت بایدن بود.
نماینده آمریکا به میزبانان خود گفت: «دولت بایدن یمن را در اولویت قرار داده است و اکنون میخواهد در مسیرهای سیاسی و بشردوستانه کار کند. در طول دو سفر خود به منطقه در سال جاری (۲۰۲۱) که طی آن با رهبری عربستان سعودی و «مارتین گریفیتس» نماینده سازمان ملل در یمن ملاقات کردم، آقای گریفیتس من را در مورد عناوین کلی برنامه خود که شامل افتتاح بندر الحدیده و افتتاح فرودگاه صنعا بود،قرار داد. اینها برخی از شرایطی را که «حوثیها» میخواهند به جنگ پایان دهند، برآورده میکند.»
مهمتر از آن، لندرکینگ احساس کرده بود که «یک اراده جدی در طرف سعودی برای پایان دادن به جنگ در یمن» وجود دارد و او به روایتی از محتوای تماسی بین بن سلمان و«لوید آستین» وزیر دفاع ایالات متحده ، استناد می کند. محمد بن سلمان در گفتوگو با آستین ضمن تأکید بر اهمیت پایان دادن به جنگ یمن از این عبارت استفاده کرده بود: «تمایل دارد آبرومندانه از این جنگ خارج شود».
نماینده آمریکا در این باره میگوید: ما در گفتوگو با مقامات سعودی که فکر میکنم خودشان از این موضوع آگاه هستند، بر لزوم عدم خروج کامل از یمن و اهمیت رسیدگی به اوضاع درگیریها در این کشور تأکید کردیم همانطور که وضعیت پیش از جنگ این گونه بود». (منظورم این نیست که از آن خارج شوید و آن را رها کنید، بلکه برای پایان دادن به این درگیری بسیار سازنده کار کنید).
در نشانهای از عجله آمریکا برای ایجاد آتشبس، لندرکینگ از ارائه اطمینان خاطر به سعودیها غافل نشد و گفت:«همه ما آگاه هستیم که بحران یمن با آتشبس خاتمه نمییابد، اما برای فرصت دیگر نیز آمادگی نداریم و ما شدیدا مایل به آغاز روند سیاسی برای تشکیل دولت انتقالی در یمن هستیم».
از آنجایی که مواضع شخصی بن سلمان در بحث جنگ یمن تعیین کننده است، فرستاده آمریکا به همراه طرفین خود با تاکید بر «علاقه» ولیعهد به عدم ادامه جنگ، گفت: «ما متوجه هستیم که ولیعهد سعودی میخواهد بر روی چشم انداز 2030 خود برای آینده عربستان تمرکز کند و اینکه ادامه جنگ در یمن این چشمانداز را تضعیف میکند، منابع و بودجه را هدر میدهد . همچنین به شهرت عربستان در خارج از کشور لطمه می زند. با این حال، ما نمیدانیم که آیا «حوثیها» آماده امتیازدهی هستند»؟
بر اساس این سند،فرستاده آمریکا طرف عمانی را در جریان تماسها قرار میدهد و در مسقط دیداری سهجانبه میان او، وزیر خارجه عمان و «فیصل بن فرحان بن عبدالله آل سعود» وزیر خارجه سعودی شکل میگیرد.
شایان ذکر است که نماینده آمریکا درباره این دیدار میگوید: «برای اولین بار شاهد تحول مثبتی از طرف عمانی برای حرکت به سمت پایان دادن به جنگ یمن هستیم. جنگ یمن، با اشاره به اینکه در گذشته علاقه کمتری داشتند و ترجیح میدادند از راه دور پیگیری کنند».
شاید این پشت پردهها به درک دقیقتری از جنبههای نتیجه جنگ در یمن کمک کند. در مجموع، بن سلمان به دستور کار دولت بایدن پایبند نبوده و وقایع بعدی موید آن است که دولت بایدن آنقدر جدی نبوده است که شعار توقف جنگ را در اولویت مطرح میکند، بلکه با هدف از سرگیری معاملات تسلیحاتی و افزایش مشارکت امنیتی، نظامی و لجستیکی وارد جنگ شده است.
این موضوع را نیز آخرین سفر لندرکینگ در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تأیید میکند که وی برای مقابله با بحران انسانی در یمن به منطقه سفر نکرده؛بلکه هدف او بهبود موقعیت متحدان آمریکا پس از حمله اخیر یمنیها بوده است.